maandag 17 oktober 2016

Opera, deel I


DEEL 1 Opera:

Een overzicht van de kunstvorm opera waarin we de operahistorie , de stijlperiode, componisten librettisten , uitvoeringen, zangers.

Vier eeuwen geleden ontstond in Italië een nieuwe kunstvorm die muziek, theater en dans combineerde: de opera.De populariteit groeide erg snel en rond 1700 genoot men er van in alle lage van de bevolking.De muziekstijl is veranderd maar de essentie is het zelfde gebleven: bijgestaan door orkest, decorstukken , kostuums en lichteffecten vertellen de zangers een verhaal.

De opera was een van de vruchten van de renaissance en heeft zijn wortels in Florence. In het laatste decennium van de 16e stelde een groep kunstenaars en dichters ‘de Camerata’ zich ten doel het Griekse toneel in ere te herstellen. Ze kwamen op het idee de antieke verhalen in de vorm te gieten van een opera in musica- ‘een muzikaal werk’.
Claudio Monteverdi geldt als de vader van de opera omdat hij een stap verder ging: L’orfeo , in 1607 was het eerste lyrische drama. De nieuwe kunstvorm verspreidde zich snel naar andere hoven. Aan het eind van de 17e eeuw bezat Venetië
17 operahuizen.

In de 17e en 18e eeuw bleef de opera seria, waarin het hele verhaal verteld werden recitatieven, gezongen dialogen en aria’s emotionele uitbarstingen van solisten(meestal castraten) hun virtuositeit konden tonen.

De Napolitaanse opera introduceerde opera buffa(komisch), waarin overigens ook een groot beroep werd gedaan op de technische vaardigheden van de zangers.

Aan het einde van de 18e eeuw traden er twee figuren op de voorgrond. De Weense componist Christoph Willibald von Gluck.
groeide uit tot een sleutelfiguur in een zogenoemde reforma door de nadruk te leggen van vocaal exhibitionisme naar het drama wat verteld werd. Zijn Orfeo en Euridice (Grieks) baande de weg voor de eerste operagrootheid Wolfgang Amadeus Mozart.
Mozart bouwde verder op de opera serie, opera Buffa en het uit het Duitsland afkomstige Singspiel, een vorm met gesproken taal in plaats van gezongen dialogen.

Mozart transformeerde deze genres en beloonde het talent van zijn librettisten met fabuleuze muziek. Zijn huidige faam is gebaseerd op 4 latere meesterwerken: Le nozze di Figaro,Don Giovanni, Cosi fan Tutte en die Zauberflote.

Opkomst van de nationale opera.
In de 19e eeuw werden Italie, Frankrijke en de Tjechische regio soevereine staten, terwijl tsaristisch Rusland zich openstelde voor Europa. De kruisbestuiving werd bevorderd doordat men ging reizen. Dit had grote invloed op de opera.
De melodieuze Italiaanse traditie , beïnvloed door Gluck en Mozart, bracht 5 grote 19-e eeuwse componisten voort.. Gioacchino Rossini schreef tussen zijn 17e en 37e 39 opera’s,
en hield toen op met componeren.In komische opera’s zoals Il barbier di siviglia  en la Cenerentola, verfijnde hij het bel canto, een virtuoze zangstijl waarin de solist alles uit de kast haalde, Vincenzo Bellini en Gaetano Donizetti zetten zijn lijn voort.
Giuseppe Verdi volgde, hij schiep niet alleen een reeks memorable opera’s maar werd ook de personificatie van het Risorgimento, de opstand van Italië tegen het Oostenrijks-Habsburgse overheersing.Enkele van zijn opera’s , vooral Nabucco, stonden  symbool voor deze strijd.
Zijn populairste werken, Rigoletto, il trawler en la Traviata, zijn echter vooral romantisch van aard.
Zijn opvolger Giacomo Puccini, voelde zich aangetrokken tot noodlottige liefdesverhalen. Zijn opera’s Manon Lescaut, La bohème, Tosca en madame Butterfly zijn portretten van tragische heldinnen.

Parijs als trefpunt

Hoewel de Italiaanse traditie van belang bleef, groeide Parijs vanaf de jaren 1820 uit tot de hoofdstad van de opera.
Componisten uit heel Europa trokken naar de stad.Ook Rossini Donizetti  en Verdi werkten in Parijs. De Duitser Giacomo Meyerbeer schiep hier over het schouwspel dat grand opera wordt genoemd, een operavorm die gebaseerd was op een historisch verhaal en bestond uit 5 akten, rijke decors en lange balletten.Een andere Duitser, Jaques Offenbach, was uitvinder van de operette, en verwierf met dit lichtere genre populariteit in heel Europa.

De Franse opera ging zijn eigen weg. (pp.12-19)
Riding,A., Downer,L., (2007) Unieboek Focus, opera, Dorling Kindersley, Londen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten